Cześć Polska! – pada za nami znienacka. Jesteśmy w centrum Sarajewa. Uśmiechnięty czterdziestolatek dobrze władający naszym językiem mówi, że dawno nie widział tutaj Polaków. A przecież za Jugosławii było ich pełno. Pyta, dlaczego nikt nie przyjeżdża. No właśnie, dlaczego?

Kiedy pierwszy raz, w 2005 roku, przekraczaliśmy granicę Bośni i Hercegowiny, towarzyszyły nam obawy, ale i wielkie zaciekawienie. Po powrocie do Polski czuliśmy niedosyt i ogromną chęć ponownego przyjazdu tutaj. Dlatego w niedługim czasie odwiedziliśmy ten kraj kilkukrotnie, a owocem naszych podróży stał się pierwszy w Polsce przewodnik po Bośni i Hercegowinie, który wydaliśmy w 2011 roku. Niestety, nasza ukochana Bośnia nadal jest nieczęsto odwiedzana i głównie kojarzy się z wojną domową. Jak to zmienić?

Europa ma piramidę. Nawet nie jedną, ale od razu trzy. Tak przynajmniej twierdzi Semir Osmanagić, serbski archeolog od lat mieszkający w USA, który w miejscowości Visoko, trzydzieści pięć kilometrów na północ od Sarajewa, od kwietnia prowadzi prace wykopaliskowe. Uważa, iż natrafił na ślady największej prehistorycznej sensacji starego kontynentu.

– Jestem przekonany, że wzgórze Visocica było kiedyś piramidą – mówił Osmanagić pod koniec marca, przed przystąpieniem do wykopalisk. – Już sam kształt góry jest wielce podejrzany: jej stożek jest bowiem nadzwyczaj regularny, szczyt natomiast nienaturalnie płaski, tak jakby miała to być szczytowa platforma.

– Ten most to była jedna z ofiar wojny. Mogłeś nie wierzyć w Boga czy w przeznaczenie, ale wierzyłeś w ten most – mówi z nostalgią poznany w kafejce mieszkaniec Mostaru. – On był częścią nas, nosiliśmy go w sercu...