Szesnastoletnie doświadczenie wzmocniło mnie niemiłosiernie. Przeżyłem osiem napadów, w tym autobusowe, samochodowe, domowe i uliczne, z bronią palną, bronią białą i… mam się dobrze. Praca w Ekwadorze do najprostszych nie należy, ale nie zamieniłbym go na żadne inne miejsce. Tutaj czuję, że żyję.

Dawaj wszystko, co masz, gringo! I nie ruszaj się, bo cię zarżnę jak psa! – krzyknął rabuś, przykładając mi zimną lufę do skroni. Tak przywitała mnie „reprezentacja” ekwadorskich obywateli, składająca się z kilku wyrostków zarabiających na życie napadami z bronią w ręku. Wtedy po raz pierwszy kupiłem sobie życie za jedyne 20 dolarów. Była to równowartość skromnego dwutygodniowego wyżywienia dla jednej osoby.

Skąd się wzięły zwierzęta i rośliny na wyspach tak odległych od stałego lądu? Galapagos, położone na Pacyfiku, leżą tysiąc kilometrów od Ameryki Południowej. Dla ssaków wodnych i ptaków ta odległość nie stanowiła problemu. Ale jak pojawiły się w tym zwierzęcym raju gady i gryzonie?

Gady i gryzonie prawdopodobnie dopłynęły do Galapagos na dryfujących kłodach drewna. Dotarły tam jednak tylko takie gatunki, które były w stanie przetrwać długą i męczącą podróż. Daleką drogę przebyły też nasiona roślin, przetransportowane na piórach lub w żołądkach ptaków. Skrzydlaci migranci wybrali te wyspy ponieważ nie spotkali na nich swojego głównego wroga – człowieka.

Brugmansja to ozdobna roślina z rodziny psiankowatych. Jej spożycie wywołuje otępienie, majaczenie, przyspieszoną akcję serca, biegunkę, paraliż mięśni gładkich, halucynacje i w końcu śmierć. Alberto Grefa został poczęstowany drinkiem z brugmansji w wieku dwunastu lat. Trucizną nie napoił chłopca śmiertelny wróg, lecz rodzony ojciec. Trzydzieści lat później spotykamy Alberta, gdy wraz z wiejską dzieciarnią kopie sflaczałą futbolówkę na błotnistym boisku. Ale po kolei. Czas zwiedzić prawą komorę ekwadorskiego serca – Oriente.

Użycie siły, a nawet rozlew krwi podczas czerwcowego Nowego Roku integruje mieszkańców Cotacachi. Dzieje się tak, ponieważ zasady sprawiedliwości Indian Keczua dopuszczają, żeby raz w roku, honorowo, rozliczać w ten sposób wzajemne pretensje.

Kraina Cotacachi leży 2400 metrów n.p.m., w prowincji Imbabura, na północ od ekwadorskich Andów. Ma klimat umiarkowany, regulowany zimnymi wiatrami z gór oraz ciepłymi od Pacyfiku. Góry symbolizują mitycznych praojców Indian Keczua, a najważniejsze z nich to święte wulkany – Imbabura (który ma rodzaj męski) i Cotacachi (rodzaj żeński).

W porównaniu z czołowymi państwami Ameryki Południowej Ekwador może mieć pewne kompleksy. Czym bowiem może się pochwalić na arenie międzynardowej? Argentyna czy Urugwaj mają znakomitych piłkarzy, którzy rozsławiają swoje ojczyzny. Brazylia ma i najlepszą piłkę, i dynamiczną gospodarkę, dzięki której niebawem należeć będzie do globalnych potęg. Kolumbia od dwóch dekad skutecznie przechodzi drogę od kokainowego imperium do najbardziej stabilnego państwa kontynentu. Nawet ubogie Peru posiada wspaniałe inkaskie zabytki i kulturę, która przyciąga rokrocznie miliony turystów. A Ekwador?

W pobliżu miasteczka Baños jest miejsce, do którego dąży prawie każdy podróżnik odwiedzający Ekwador. Zostało wymyślone przez pewnego staruszka mieszkającego nad wulkanem, stając się jednym z najpopularniejszych punktów turystycznych na mapie Ameryki Południowej. To Huśtawka Końca Świata... Huśtawka zawieszona jest dosłownie nad przepaścią, oddzielającą górę od czynnego wulkanu Tungurahua (5023 m n.p.m.). Jeśli ma się szczęście, można z niej także zobaczyć niezasłonięty dymiący krater, który przypomina, że wulkan właśnie śpi, choć nikt nie wie, kiedy się znów obudzi. Jego uaktywnienie nastąpiło w 1999 roku i od tego czasu co kilka lat...

To najwyżej położona stolica świata, otoczona wulkanami, mająca jedną z największych kolonialnych starówek w Ameryce Południowej, która została wpisana na listę UNESCO. Urody miastu nie można odmówić, a jednak Quito...

Choć równik przecina wiele państw, tylko Ekwadorczycy byli z tego faktu tak dumni, że nazwę swego kraju wzięli od linii dzielącej Ziemię na dwie połówki. A na tej linii zbudowali ogromny monument i muzeum Mitad del Mundo – „środka świata”.
Niezła szopka z tym równikiem. Przez obszar oficjalnego, państwowego muzeum ciągnie się gruba, żółta linia namalowana olejną farbą, na której stojąc w rozkroku, leżąc lub przyjmując inne, dziwne pozy, fotografują się turyści. Trochę dalej, na terenie prywatnego muzeum wymalowano czerwoną linię, na której przeprowadzane są eksperymenty mające dowieść, że równik przebiega tak naprawdę tutaj. Zaś pomiędzy jednym a drugim muzeum można spotkać Indian, którzy za 25 dolarów zaprowadzą na wzgórze Catequilla, gdzie przez tysiącletnie indiańskie sanktuarium przebiega ten podobno najprawdziwszy równoleżnik 0°.

Z plemieniem Achuar spędziłam dwa miesiące w głębokiej ekwadorskiej dżungli. W Puyo poznałam nauczyciela z indiańskiej osady. Przyleciał do miasta, bo musi co kilka lat zdawać egzamin. Do jego wioski, bez...

Jechaliśmy do wulkanu Pululahua. Obok niego stoi Templo del Sol, Świątynia Słońca. Nie planowaliśmy jej zwiedzać, ale gdy przechodziliśmy obok, postanowiliśmy zajrzeć do wnętrza. To była świetna decyzja, bo inaczej...