Nie wiadomo dokładnie, kiedy narodziła się ta stara tradycja. Po raz pierwszy bitwę na mąkę w tym greckim miasteczku odnotowano w 1801 roku. Mieszkańcy wkładali karnawałowe maski, tańczyli i rzucali w siebie białym pyłem, radując się nawet podczas tureckiej okupacji. Czynią tak do dziś.

Dziecięca ochota, żeby raz na jakiś czas porządnie się wybrudzić, nigdy nie gaśnie – niezależnie od tego, ile mamy lat, kim jesteśmy i czym się zajmujemy jako dorośli. Ów atawizm ze szczególnym nasileniem prześladuje mieszkańców Galaksidi.

Jeszcze w żadnym miejscu, w zaledwie godzinę po przybyciu, nie usłyszałam tylu zachwytów nad tak niewielkim skrawkiem lądu. Cóż może tu tak czarować? Tajemnice ukryte w cieniu czarnych skał? A może stoicki spokój okraszony miejscowym winem? Jedno jest pewne – uznawana za jedną z najpiękniejszych wysp świata, Santorini potrafi uwodzić.

Santorini (po polsku Santoryn) – zwaną też Therą lub Thirą – możemy znaleźć niemal we wszystkich katalogach reklamujących greckie wyspy. Harmonijne połączenie bieli ścian domów z ciągnącymi się w nieskończoność odcieniami błękitu wody, nieba i kopuł świątyń od lat przyciąga tłumy. A będąc już na miejscu, trudno dyskutować ze stwierdzeniem, że tu naprawdę jest jak na pocztówce.

Wjeżdżając do starożytnych Delf, szanujący się turysta zamyka przewodnik. Daty i nazwy przestają mieć znaczenie. Patrzy na masyw Parnasu – krajobraz jak z kubistycznego obrazu z wkomponowanymi weń ruinami. I zaczyna rozumieć, dlaczego to miejsce zostało centrum świata.

Kompleks zabytków tworzących Delfy jest prawdziwym fenomenem. To jeden z najważniejszych obiektów archeologicznych Europy i świata. Wartość tych starożytnych pozostałości podwyższa fakt, że można je podziwiać w niesamowitej scenerii, w której powstawały.

Jestem znów chłopcem. Moim ulubionym zajęciem na plaży są spacery na bosaka po drobnym piasku i wyszukiwanie najpiękniejszych kamyków wyrzuconych przez morze, a potem wyładowywanie nimi kieszeni. Wybieram czarne, pręgowane brązem lub bielą, szmaragdowe, bielutkie nakrapiane jak jajka przepiórki, kryształowo cukierkowate lub duże jak kule armatnie…

Nad głowami też kamienie, ale kamienie-głazy, kamienie-skały zastygłe po wulkanicznych erupcjach wynikłych z trzęsień ziemi, których Kreta przeżyła kilka, a może kilkanaście w swej bogatej historii.

Wyspa Nisyros jest najmłodszym z głównych wulkanów Morza Egejskiego. Znajduje się na wschodnim końcu egejskiego łuku wulkanicznego i geograficznie należy do wysp Północnego Dodekanezu (tym samym – Azji). Leży pod nią niesforny gigant Polivotis, przywalony wyspą przez Władcę Mórz, Posejdona. Egejski łuk wulkaniczny rozpina się na długości 450 kilometrów, od Koryntu - przez Methana, Milos, Santorini, Giali - do Nisyros. Powstał w wyniku trwającego od milionów lat procesu wysuwania się (subdukcji) pod Egeidę (na południe od Krety) afrykańskiej płyty litosferycznej. Jej działanie przesuwa się, z szybkością 4 - 5 centymetrów rocznie, całą Egeidę w kierunku południowo-zachodnim. Wyspa wyłoniła się z wody najprawdopodobniej ok. 150 tys. lat temu, po wielkiej erupcji na Kos.

Wyobraźcie sobie góry wyglądające jak wielkie kamienie, które – ciśnięte jakąś niepospolitą siłą – pospadały z nieba i tkwią teraz, na wpół zagrzebane w ziemi, jak gigantyczne ostańce.
Albo inaczej: wyobraźcie sobie skalny wał, a raczej cały górski masyw, dźwignięty jednym, zdecydowanym pionowym ruchem kilkaset metrów ponad płaskie jak stół dno żyznej doliny. Gdy się przyjrzeć mu z bliska, owe gigantyczne kamienne bloki rozbite są na osobne bastiony, iglice, turnie, przeorane niezliczonymi bruzdami bezdennych przepaści. Wyobraźcie sobie wreszcie, że na tych różnych wierzchołkach, tu i ówdzie, ponadludzkim, karkołomnym wysiłkiem pobudowano klasztory i niewielkie kościoły, które w urwiste podłoże wczepiły się jak jaskółcze gniazda – niczym podniebne ambony wiszące na skale. Tak właśnie wyglądają Meteory – napowietrzne bizantyńskie klasztory wznoszące się ponad równinami Tesalii.

Korfu to najbardziej zielona grecka wyspa. Może dlatego tak polubili ją między innymi Byron, cesarzowa Sisi, a w starożytności – Odyseusz i Posejdon. Współczesnym turystom też się podoba...

Jest drugą co do wielkości i równocześnie najbardziej na północ wysuniętą spośród Wysp Jońskich, archipelagu rozciągniętego przy zachodnich wybrzeżach kontynentalnej Grecji. Wprawdzie w atlasach figuruje jako Korfu (od „koryfi”, co po grecku znaczy „szczyt”), ale mieszkańcy wolą nazwę Kerkyra. Tak w każdym razie miała na imię nimfa, którą uwiódł tu zakochany Posejdon, choć są też teorie sugerujące, że to nazwa pochodząca od słowa „kerkuros”, oznaczającego gatunek ryby albo lekki okręt. W zapomnienie odeszła natomiast wspominana w mitologii nazwa Scheria.

Rodos, największa z wysp Dodekanezu, leży na skrzyżowaniu morskich dróg między Azją, Europą i Afryką. Patronem wyspy jest bóg słońca Helios, toteż nic dziwnego, że słońce świeci tu przez trzysta dni w roku. Na Rodos warto się jednak wybrać nie tylko dla słonecznych plaż. Położenie wyspy sprawiło, że jest tu wiele nakładających się na siebie śladów przeszłości.

W Zatoce Korynckiej, pięć mil na wschód za cieśniną Rion, zwaną także Małymi Dardanelami, leży sympatyczne miasteczko Nafpaktos, w którym za średniowiecznym falochronem kryje się nadzwyczaj urokliwy, maleńki porcik.

Miasteczko, bardziej znane pod dawną włoską nazwą Lepanto (ant. Ozolae, znane też jako Epahto), weszło do Wielkiej Historii z powodu przełomowej dla losów Europy morskiej bitwy stoczonej 7 października 1571 roku – bitwy pod Lepanto. W owym czasie była to silna i strategicznie położona twierdza w rękach tureckich.
W bitwie brał udział pewien Hiszpan, młody hidalgo z miasta Alcala de Henares, syn don Rodriga i donii Leonory, który również wszedł do historii – światowej literatury: Miquel de Cervantes Saavedra (1547–1616).

Któż słyszał o wyspie zwanej (najczęściej) Kastellorizo? Geograficznie należy do Azji Mniejszej, a politycznie do Grecji. Dzisiaj wydaje się być zapomniana przez Boga i ludzi, ale czeka ją jeszcze – tak myślę – świetlana przyszłość. Taka, jaką miała przeszłość!

Jest to najdalej na wschód wysunięta ostatnia z wysp Dodekanezu (europejskość Grecji zaciera świadomość, że Dodekanez i wyspy na północ od niego to już wyspy azjatyckie! – Grecja jest więc częściowo krajem azjatyckim!), siedemdziesiąt dwie mile morskie od Rodos, w kierunku Cypru. Należy do Grecji, chociaż leży zaledwie o półtorej mili morskiej od tureckiego brzegu. Obecnie jest z rzadka odwiedzana ze względu na odosobnienie i grecko-tureckie zatargi. Ma jednak za sobą bogatą i barwną przeszłość.