Tekst i zdjęcia: Dariusz Błach,

Tysiąc kilometrów przez Góry Skaliste

Kanada / Ameryka Północna

W tym roku przypada 150. rocznica utworzenia Konfederacji Kanady. Z tej okazji rząd Kanady zawiesił na całe dwanaście miesięcy opłaty wjazdowe na tereny wszystkich parków narodowych. To dobry czas na ich zwiedzanie, w szczególności tych najpiękniejszych, położonych w Górach Skalistych.

Pod koniec XIX w. zdecydowano się na utworzenie pierwszego w Kanadzie parku narodowego, nazwanego Banff. Główną atrakcją poza widokami Gór Skalistych były wtedy gorące źródła, w których kąpiel była zalecana jako zabieg kuracyjno-leczniczy. W niedługim czasie po utworzeniu Banff w jego obrębie powstały kolejne parki: Yoho, Jasper oraz Kootenay.
W 1984 r. UNESCO zdecydowało o włączeniu tych parków na listę światowego dziedzictwa naturalnego. Ten obszar chroniony to ponad dwa miliony hektarów terenów górskich o najwyższych walorach krajobrazowych. Znajdują się tam również łupki z Burgess (Burgess Shale) – stanowisko paleontologiczne ze skamieniałościami zwierząt morskich zaliczanymi do najstarszych na świecie, bo pochodzącymi sprzed ponad 500 mln lat.

NAJPIERW ODLUDZIA

Ostatnio spędziłem ponad pięćdziesiąt dni w Górach Skalistych. Mieszkam w Calgary, położonym w prowincji Alberta i oddalonym od granicy najbliższego parku narodowego zaledwie godzinę jazdy samochodem. Jednodniowe wypady pozwoliły mi przemierzyć ponad tysiąc kilometrów górskich szlaków. Z wielu tras, które udało mi się przejść, dwie zasługują na szczególną uwagę. Obie są całodzienne i czas potrzebny do ich przebycia, w zależności od często zmieniających się warunków atmosferycznych oraz kondycji i umiejętności wędrowca, to 10 do 12 godzin.
Najciekawszym fragmentem pierwszego z polecanych szlaków jest przejście doliną rzeki Brazeau od przełęczy Nigel do przełęczy Cataract położonej na wysokości 2485 m n.p.m. Szlak, który umożliwia łatwe dotarcie do przełęczy Nigel, ma swój początek przy dobrze oznaczonym parkingu, oddalonym niecałe 15 minut jazdy od centrum informacyjno-edukacyjnego Columbia Icefield Centre. Znajduje się tu jedna z najpopularniejszych atrakcji Parku Narodowego Jasper – lodowiec Athabasca, który jest częścią pola lodowego Columbia.
Początek szlaku leży na 1860 m n.p.m., a ponieważ przełęcz Nigel jest położona na 2195 m n.p.m., to wysokość względna do pokonania wynosi zaledwie 335 m. Czas dojścia – około dwóch godzin, głównie terenem zalesionym i krzaczastym, wzdłuż doliny strumienia Nigel. Idąc dalej w kierunku przełęczy Cataract, warto wybrać północno-wschodnią stronę, gdyż rozlewiska w środkowej części doliny oraz poziom wody w rzece Brazeau są dużo mniejsze w godzinach rannych i wczesnopołudniowych, co znacznie ułatwia pokonanie tego fragmentu szlaku. Również końcowy etap przy podchodzeniu do przełęczy Cataract jest łatwiejszy. Podczas schodzenia lepiej wybrać stronę południowo-zachodnią i obejść jeziora (widoczne z góry) od strony południowej. Trasa ta jest niezwykle malownicza, zwłaszcza w godzinach wczesnowieczornych. Skały oświetlone zachodzącym słońcem nabierają niesamowitych kolorów i przy bezwietrznej pogodzie ich lustrzane odbicia w tafli lodowcowych jezior dają niezwykłe efekty.
Opisany szlak (którego ostatni odcinek prowadzi jeszcze dalej – do przełęczy Cline) należy do mało uczęszczanych i jak większość tras w kanadyjskich Górach Skalistych nie ma praktycznie żadnych oznaczeń. Aby przejść niektóre jego fragmenty, trzeba umieć odnajdować drogę pośród skał, w terenie podmokłym czy zalesionym.
Warta odnotowania jest różnorodność krajobrazu i form geologicznych występujących na terenach trzech parków, przez które przebiega szlak. Pierwszy odcinek, do przełęczy Nigel, leży w całości na terenie Parku Narodowego Banff. Dolina rzeki Brazeau znajduje się na terenie parku Jasper. Z kolei końcowy fragment szlaku (Cataract – Cline) leży w obrębie rezerwatu White Goat Wilderness Area. Wszystkie trzy parki są częścią prowincji Alberta.

UCZĘSZCZANY ICELINE

Drugi szlak, który chciałbym polecić, jest bardzo popularny i uczęszczany. To spektakularny turystyczny trakt Iceline, który w całości znajduje się w Parku Narodowym Yoho leżącym na terenie prowincji Kolumbia Brytyjska.
Początek wędrówki wymaga podejścia od parkingu położonego przy schronisku Whiskey Jack, znajdującym się przy jednym z najwyższych wodospadów w Kanadzie – Takakkaw. Wodospad zasila wody rzeki Yoho i robi duże wrażenie z początkowego, górnego fragmentu trasy. Stąd również można zobaczyć fragment lodowca Daly, schodzącego z pola lodowego Waputik. Idąc dalej Iceline w kierunku przełęczy Kiwetinok, tuż przed najwyższym wzniesieniem (2230 m n.p.m.) napotkamy pięknie usytuowane bezimienne jeziorko. Natomiast podczas schodzenia w kierunku doliny Little Yoho natrafimy na kolejne (również bez nazwy), w którym przy sprzyjającej pogodzie zobaczymy niesamowite lustrzane odbicie pasma górskiego Waputik Range.
Przedłużeniem szlaku Iceline jest podejście do wypełnionej wodą przełęczy Kiwetinok. Rozpoczyna się ono w końcowym fragmencie zachodniej części doliny Little Yoho, tuż za polem namiotowym. Jezioro Kiwetinok, zajmujące prawie całą powierzchnię przełęczy, jest uważane za najwyżej położone jezioro kanadyjskie mające swoją nazwę. To ono kończy wędrówkę polecanym szlakiem. Z przełęczy rozpościera się wspaniały widok w kierunku południowo-wschodnim na pasmo President Range oraz w kierunku południowym na dolinę Amiskwi.
W drodze powrotnej można się zatrzymać na krótki odpoczynek w samoobsługowym schronisku Stanley Mitchell Hut położonym na polanie w dolinie Little Yoho. Idąc nią dalej, dochodzimy do wodospadu Laughing. Ostatni fragment szlaku przebiega wzdłuż doliny Yoho i kończy się w okolicach wodospadu Takakkaw.

WODA, GAZ, NADAJNIK.

Przed wyruszeniem na szlaki w Górach Skalistych warto zaopatrzyć się w mapy topograficzne, telefon satelitarny lub nadajnik wysyłający SOS drogą satelitarną – w razie wypadku czy zagubienia. W Kanadzie można go kupić w prawie każdym sklepie ze sprzętem górskim. Na każde trzy godziny na szlaku polecam zabrać ze sobą litr wody na osobę, bo przy bezchmurnej i bezwietrznej pogodzie temperatura latem (nawet na wysokości powyżej 2500 m n.p.m.) może przekraczać 30°C. Obowiązkowo należy też się zaopatrzyć w gaz łzawiący do obrony przed niedźwiedziami, pumami lub wilkami. Do zakupu pojemnika z gazem jest niezbędny dowód tożsamości, ponieważ jego nabycie jest rejestrowane.
Góry Skaliste są krainą niedźwiedzi, w której występują ich dwa gatunki: grizli (zwykle większy, o przeważnie szarej sierści) oraz niedźwiedź czarny. Jeśli natrafi się na świeże ślady obecności zwierza, lepiej zawrócić lub zmienić trasę przejścia, aby udostępnić mu niezbędną przestrzeń do poszukiwania żywności.
Szczegółowe informacje na temat szlaków oraz stałych lub czasowych ograniczeń w poruszaniu się po parkach narodowych Gór Skalistych można uzyskać w centrach informacji turystycznej, których dane teleadresowe znajdują się na stronie internetowej: www.pc.gc.ca, w języku angielskim lub francuskim.