Biało-czerwona na bezdrożach

RYSZARD BADOWSKIJeden z najbardziej znanych polskich globtroterów. Był pierwszym, który postawił stopę na wszystkich kontynentach. Jako 25 Polak lądował w Antarktyce (1976), biorąc udział w  I Polskiej Wyprawie Morskiej na wody Antarktydy na statku „Profesor Siedlecki”. Napisał o tym książkę „Biało-czerwona u brzegów Antarktydy” i zrealizował dla Telewizji Polskiej film pod takim samym tytułem. W czasie rejsu na Biały Ląd przestudiował biografie swoich poprzedników. Wynikało z  nich, że żaden
nie odwiedził przed nim wszystkich części świata. Jemu po Antarktydzie  brakowało tylko  Australii. Dotarł do niej na początku listopada tego samego roku, uwierzytelniając nazwę programu „Klub Sześciu Kontynentów”, który od 1968 roku prowadził na antenie Telewizji Polskiej.
Przez blisko dwadzieścia lat popularyzował w nim wiedzę o wielkich odkryciach geograficznych ze szczególnym uwzględnieniem zapomnianych lub zgoła  nieznanych osiągnięć polskich podróżników i odkrywców. Rozbudzał  zainteresowanie milionów telewidzów geografią, innymi kulturami,  egzotyczną przyrodą, nieznanymi lub  niezbadanymi jeszcze miejscami na kuli ziemskiej.  Wydobył  z zapomnienia wiele postaci, które w czasie zaborów Polski, a nawet jeszcze wcześniej,  docierały pod obcymi flagami do miejsc, gdzie wtedy kończyła się  mapa. 
Każdy  odcinek „Klubu Sześciu Kontynentów” oglądało kilka milionów widzów, co sytuowało go w czołówce programów oświatowych. Jednym z jego widzów był    student z Gdańska Lech Kaczyński, który jako prezydent Polski posłał Ryszardowi Badowskiemu list z okazji 85 urodzin, w którym napisał  „W okresie komunistycznego zamknięcia Pańska pasja i energia, z jaką pokonywał Pan tysiące kilometrów, a także wybitny talent reporterski, podsycały w sercach Polaków pragnienie większej otwartości naszego kraju na świat”. Prezydent Aleksander Kwaśniewski korzystał  z jego książki „Pod portugalską banderą” w czasie  wizyty w Lizbonie, cytując zawarte w niej polonica na spotkaniu ze swym portugalskim gospodarzem. Prezydentowi Islandii wręczył książkę Ryszarda Badowskiego „Polacy w krainie lodu i ognia”. Prezydenta Tunezji przywitał książką „Jak Polacy odkrywali Tunezję”, wznowioną niedawno przez Polonię tunezyjską w języku polskim i francuskim. Prezydentowi Kazachstanu wręczył książkę „Polscy piewcy Kazachstanu”, która po przetłumaczeniu na języki kazachski i rosyjski włączona została przez Ministerstwo Oświaty tego kraju do kanonu lektur uzupełniających  z zakresu historii państwa kazachskiego.  Najważniejsza książka Ryszarda Badowskiego wydana w postaci  ilustrowanego albumu  pod tytułem „Odkrywanie świata. Rzecz o osiągnięciach polskich podróżników” miała kilka wydań. Jej autor jest nadal czynnym dziennikarzem, od  58 lat związanym  z miesięcznikiem „Poznaj Świat”, w którym ma stały felieton przedstawiający najciekawsze kartki z dziejów  polskiego podróżowania. Przyjmuje gości z całego świata, poznanych w swoich licznych podróżach. Niedawno odwiedził go Wielki Szaman Tuwy z informacją, że został mu przyznany tytuł Człowieka Środka Azji. Był pierwszym cudzoziemcem, który nakręcił filmy dokumentalne o tym kraju i napisał o nim książkę.Po raz czwarty odbędzie się akcja „Biało–czerwona”, promująca wybitne osiągnięcia Polaków. Pierwsze zimowe wyprawy w Himalaje, pierwsze kobiece opłynięcie świata, spektakularne rekordy lotnicze i szybownicze, osiągnięcia naukowe i niezwykłe historie – to dorobek naszych rodaków.

Kulminacją akcji jest corocznie organizowana wystawa plenerowa, która odcisnęła swój znak także na najważniejszych dla Polaków świętach – od 3 lat otwarcie wystawy stanowi stały element państwowych obchodów Dnia Flagi, a jej Bohaterowie otrzymują z rąk Prezydenta polskie flagi z listem będącym dowodem uznania dla ich dokonań. Otwarcie wystawy odbędzie się przed Pałacem Prezydenckim.
Na rzecz akcji fotografie ze swoich prywatnych archiwów udostępniła plejada polskich żeglarzy i podróżników, lotników, szybowników i historyków, naukowców i himalaistów, muzea i instytucje kultury, galerie i kolekcjonerzy. W wielu przypadkach to fotografie prezentowane po raz pierwszy, zawsze unikatowe i piękne.

Czwarta edycja wystawy w ramach akcji Biało-czerwona podąży śladami, jakie zostawiali i zostawiają Polacy na całym globie, tymi materialnym, jak i tymi w ujęciu metaforycznym, jak pamięć o nich w dalekich krajach.

Może to nie Polak odkrył Amerykę, ale mamy się czym szczycić. Nazwiskami Polaków nazywano góry, rzeki, zatoki, a nawet gatunki zwierząt na całym świecie. Czasem jest to nazwa najwyższego szczytu kontynentu, jak w przypadku Pawła Strzeleckiego i Góry Kościuszki, a czasem pomnik jak np. pomniki uwielbianego w Wietnamie za ratowanie bezcennych budowli konserwatora zabytków Kazimierza Kwiatkowskiego.

Wystawa pokaż wiele różnych śladów zostawionych przez naszych rodaków. Przybliży niezwykłe postaci ludzi, którzy tymi śladami podążali, jak członkowie spektakularnej wyprawy „Sztafeta Afryka Nowaka” śladami Kazimierza Nowaka polskiego podróżnika, który w latach 1931-1936 przebył samotnie kontynent afrykański z północy na południe i z powrotem (40 tys. km rowerem, pieszo, konno, na wielbłądzie, czółnem oraz pociągiem). Przypomni polskich odkrywców, budowniczych spektakularnych budowli, takich jak Ernest Malinowski – polski inżynier, projektant i budowniczy Centralnej Kolei Transandyjskiej; badaczy pierwotnych kultur jak Bronisław Malinowski najsłynniejszy polski antropolog, prowadzący w latach 1914- 1920 badania w Australii i Oceanii. Pokaże niezwykłą historię tablicy upamiętniającej tę wybitną postać, prawie 90 lat później dostarczonej i zamontowanej na Trobriandach w Oceaniii. Opowiey o niezwykłych podróżnikach, którzy nie tylko przecierali nowe szlaki, lecz z pasją dzielili się z nami w kraju opowieściami z dalekich miejsc, takich jak Tony Halik i Elżbieta Dzikowska, Ryszard Czajkowski, Włodzimierz Puchalski i wielu innych.

Więcej na: www.bialo-czerwona.org