Miesięcznik Poznaj Świat
Numer 2019-11-01

Artykuł opublikowany w numerze 11.2019 na stronie nr. 88.

Tekst i zdjęcia: Janusz Kafarski,

Śladami Prometeusza


„Przez chwilę staliśmy oniemiali przed wspaniałą panoramą. To nie były ani Alpy, ani Pireneje, nie było to nic, co kiedykolwiek wcześniej widzieliśmy, nic, co przypominała sobie nasza pamięć, nic, o czym marzyła nasza wyobraźnia; to był Kaukaz”. Tak pisał Aleksander Dumas (ojciec) o Kaukazie w podróżniczej relacji „Le Caucase. Depuis Prométhée jusqu’à Chamyll”.

Dostępny PDF
W wersji PDF artykuł jest wyświetlany dokładnie tak jak został wydrukowany. Czytaj w PDF

 

Gergeti, znany również jako Ortsveri, to lodowiec o długości 7,1 km i powierzchni 11 km2. Schodzący na wysokość 2900 m n.p.m. jęzor przesuwa się w zerodowanym wulkanicznym zapadlisku, które od północy ogranicza Kazbek, a od południa góra Orcweri.

 

 

Widok zbocza Kazbeku, z którego co jakiś czas staczają się ogromne głazy, jest niezwykle malowniczy nawet o pochmurnym poranku.

 

 

 

Pokonanie liczącego ok. 1,7 km odcinka po lodowcu Gergeti jest zalecane rano. Po południu często pojawiają się tu mgły.

 

 

 

Elbrus, leżący na północnym Kaukazie (w Rosji), jest najwyższym szczytem na kontynencie europejskim, o dwóch charakterystycznych, pokrytych wiecznym śniegiem kopulastych wierzchołkach: zachodnim (5642 m n.p.m.) i wschodnim (5621 m n.p.m.). Jest uznawany za wygasły wulkan, choć niektórzy twierdzą, że tylko drzemie.

 

 

 

Pierwszy wszedł na wschodni wierzchołek Elbrusa w 1829 r. przewodnik ekspedycji Cesarskiej Akademii Nauk Chillar Chaczirow. W 1956 r., na cześć 400-lecia Kabardo-Bałkarii, jednocześnie wspinało się na Elbrus 400 wspinaczy. W lipcu 1967 r. rząd radziecki w 50. rocznicę rewolucji październikowej zorganizował wspinaczkę, w której uczestniczyło 2500 osób. Od 1989 r. są organizowane zawody Elbrus Race. Rekord na trasie Extreme należy do Polaka, Andrzeja Bargiela. Ustanowiony w 2010 r., z czasem 3:23:37, nie został pobity do dziś.

 

 

 

W czasach islamskiej ekspansji na Kaukazie muzułmanie bez większego wysiłku zdobywali kolejne rejony. Gdy zagrozili Swanetii, mieszkańcy spędzili wszystkie świnie z doliny Inguri na przełęcz Donguz Orun (Świński Seraj). Muzułmanie, zobaczywszy „nieczyste” zwierzęta, oddali pole. Legendarne zwycięstwo upamiętnia do dziś nazwa tej przełęczy i szczytu.

 

 

 

Kaukaz to nie tylko fascynujące góry, ale także niemniej ciekawe i malownicze doliny. Tu na trasie z Gruzińskiej Drogi Wojennej w kierunku granicy z Osetią Południową.

 

 

 

Dolina Truso jest znana ze źródeł wód mineralnych, biało-żółtych trawertynów, średniowiecznych wież i ruin twierdzy Zakagori. Niestety wojna między Gruzją i separatystyczną Republiką Południowej Osetii w 2008 r. oraz zamknięcie granicy przez rząd rosyjski spowodowały, że dolina została opuszczona.

 

 

 

Wioska Ketrisi jest zamieszkana przez jedną rodzinę doglądającą rozsypujących się chałup i stada włóczących się świń.

 

 

 

Trzeci najwyższy szczyt w Gruzji i siódmy najwyższy szczyt w górach Kaukazu to Kazbek (5047 m n.p.m.). Jest kojarzony z Amiranim, gruzińskim Prometeuszem, który został przykuty łańcuchem w górach za to, że ukradł ogień bogom i dał go śmiertelnikom.